Σάββατο 18 Οκτωβρίου 2008

Άνθρωποι και Πρόσωπα από την Ιστορία της Αστρολογίας - Η αρχαιότητα

Διαβάζοντας τον 1ο τόμο της Άλλης Αστρολογίας του κου Γιάννη Συμεώνογλου δεν μπορούμε παρά να μην εντυπωσιαστούμε από την πλούσια ιστορία των ανθρώπων που ασχολήθηκαν με την Αστρολογία στο πέρασμα των χρόνων. Οι προσωπικές ιστορίες ανθρώπων που οι περισσότεροι από μας δεν τους ξέρουμε βγαίνουν μέσα από τις σελίδες της ιστορικής ανασκόπησης του βιβλίου.

Σταχυολογούμε αναφορές παρμένες από την ιστορική επισκόπηση του βιβλίου για να έχουμε να θυμόμαστε όλοι όσοι ασχολούμαστε με το χώρο.

Η συμβολή των αρχαίων Ελλήνων στη δημιουργία της φιλοσοφικής βάσης της Αστρολογίας

1. Αναξίμανδρος: Ο πρώτος που μελέτησε μαθηματικά την αστρονομία
2. Πυθαγόρας: Η θεωρία των αριθμών του έχει ακόμα και σήμερα επίδραση στην ερμηνεία των αστρολογικών όψεων
3. Ξενοφάνης: Ο πρώτος που ισχυρίστηκε ότι η Γη είναι στρογγυλή
4. Κλεόστρατος από την Τένεδο: Ο πρώτος που καθιέρωσε τα ονόματα των 12 ζωδίων όπως υπάρχουν ως σήμερα ( τα επτά αναφέρονται ήδη από την εποχή των Ορφικών Ύμνων με τα σημερινά τους ονόματα )
5. Εμπεδοκλής (μαθητής των πυθαγορείων): Ο θεμελιωτής της θεωρίας των 4 στοιχείων (φωτιά, νερό, αέρας, γη)
6. Ιπποκράτης: Ο πρώτος που μελέτησε αστρολογικά την ιατρική και συνέδεσε τη ζωδιακή θέση και τη φάση της Σελήνης με διάφορες ασθένειες.
7. Πλάτων: Στην Ακαδημία του διδασκόταν μεταξύ άλλων ότι οι πλανήτες γυρίζουν σε τροχιές γύρω από τον Ήλιο
8. Ίππαρχος: Αστρονόμος – αστρολόγος που ανακάλυψε τη μετάπτωση των ισημεριών βασισμένος σε καταγραφές των θέσεων των απλανών αστέρων

Ελληνιστικές και Ρωμαϊκές Αναφορές από την ιστορία της Αστρολογίας

1. Στωϊκοί φιλόσοφοι ( η Αστρολογία πέρασε στη Ρώμη μέσω της Στωϊκής Φιλοσοφίας ) όπως ο Ποσειδώνιος και ο μαθητής του Κικέρων
2. Εκπρόσωποι ανατολικών θρησκειών που περιείχαν αστρολογικές αναφορές και κυρίως της λατρείας του Μίθρα ( που παραλληλιζόταν με τον Ήλιο )
3. Μάρκους Μανίλιους: Αυτοκρατορικός αστρολόγος και ποιητής της εποχής του Οκταβιανού Αύγουστου
4. Θράσυλλος: Αυτοκρατορικός αστρολόγος της εποχής του Τιβέριου
5. Βάλβιλλος, γιος του Θράσυλλου: Αυτοκρατορικός Αστρολόγος του Κλαύδιου, του Νέρωνα και του Βεσπασιανού
6. Τίτος και Δομιτιανός, γιοι του Βεσπασιανού: Αυτοκράτορες και αστρολόγοι. Ο Δομιτιανός εντόπιζε μέσω της αστρολογίας επιφανείς άνδρες που είχαν προοπτική για εξουσία και τους εξολόθρευε
7. Κλαύδιος Πτολεμαίος: ο μεγαλύτερος αστρολόγος της αρχαιότητας, συγκέντρωσε όλη την ως τότε γνώση της εποχής του στο έργο του, Τετράβιβλος
8. Δωρόθεος της Σιδώνας: συγγραφέας του έργου Πεντάτευχος
9. Vettius Valens από την Αντιόχεια: συγγραφέας του έργου Αστρολογία
10. Αντίοχος ο Αθηναίος: συγγραφέας του έργου Θησαυροί
11. Julius Firmicus Maternus: συγγραφέας του έργου Μάθησις
12. Παύλος ο Αλεξανδρινός: συγγραφέας του έργου Εισαγωγικά Θέματα
13. Ηφαιστίων των Θηβών: συγγραφέας του έργου Αποτελέσματα

Η συμβολή του Πλωτίνου στη φιλοσοφική βάση της Αστρολογίας

Ο Πλωτίνος υπήρξε δημιουργός του Νεοπλατωνισμού, ενός φιλοσοφικού ρεύματος που από τη δημιουργία του τον 3ο αιώνα μετά Χριστόν και μετά αποτέλεσε στην ουσία τη βάση της φιλοσοφίας όλων των γνωστικιστικών και εσωτεριστικών ρευμάτων της Δύσης μέχρι και τον 20ο αιώνα. Συνδυάζοντας ερμητικές διδαχές, διδασκαλίες των ορφικών και τη φιλοσοφία του Πλάτωνα, μίλησε για πρώτη φορά για την ύπαρξη ουράνιων οντοτήτων, που κρύβονταν πίσω από τους πλανήτες και οι οποίοι ήταν αυτοί στην πραγματικότητα που ασκούσαν τις αστρολογικές επιδράσεις.

Μίλησε για την τριαδική σύσταση του ανθρώπου ( πνεύμα, ψυχή, σώμα ), ενώ εξήγησε πώς μπορούμε να προβλέψουμε το μέλλον «κατ’ αναλογία» παρατηρώντας τις κινήσεις των ουράνιων οντοτήτων.

Καυτηρίασε την αστρολογία της εποχής του που πίστευε σε φυσικές και αναπόφευκτες επιδράσεις των πλανητών, οδηγώντας του ανθρώπους σε μοιρολατρία. Εξήγησε ότι ο άνθρωπος διαθέτει και μία συνιστώσα στην ψυχή του, που βρίσκεται έξω από τα εγκόσμια κι αν καταφέρει να συντονιστεί με αυτήν μπορεί να είναι πραγματικα ελεύθερος.

Μίλησε για την ατομική ευθύνη του ανθρώπου σε όσα του συμβαίνουν, ατομική ευθύνη που μέσω της μετενσάρκωσης μεταφέρεται σε επόμενες παρουσίες του στη γη ( ασχέτως, αν σήμερα η μετενσάρκωση έχει καταλήξει να θεωρείται μοιρολατρία, την εποχή εκείνη εισήχθη ως υποστηρίζουσα την ατομική ευθύνη έναντι της μοιρολατρίας ότι τα άστρα αποτελούν φυσικές δυνάμεις που μας επηρεάζουν και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι’ αυτό ).

Οι αστρολόγοι της εποχής του απέρριψαν ως ήταν αναμενόμενο τις απόψεις του, θεωρώντας τις υπερβολικά μυστικιστικές. Οι Πατέρες της Εκκλησίας αντίθετα χρησιμοποίησαν την επιχειρηματολογία του εναντίον της λεγόμενης «ειδωλολατρικής» αστρολογίας της εποχής τους. Δεν είναι τυχαίο που θεμελιώδη δόγματα της Χριστιανικής Εκκλησίας όπως ο Τριαδικός Θεός, το κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση και η τριαδική σύσταση του ανθρώπου ( πνεύμα, ψυχή και σώμα, όπου το πνεύμα αρκετά αργότερα υποβιβάστηκε από τις οικουμενικές συνόδους στην κατηγορία της απλής διάνοιας ) προέρχονται από το Νεοπλατωνισμό.

Οι νεοπλατωνικοί κινήθηκαν για ένα διάστημα ως φιλοσοφικό σύστημα με τους διαδόχους του Πλωτίνου όπως ο Πορφύριος και ο Ιάμβλιχος, αλλά προοδευτικά δημιούργησαν λατρευτικά τυπικά ώστε να κατηγορηθούν σα θρησκεία. Ανέπτυξαν πρακτικές που ονομάζονταν Θεουργίες, βάσει των οποίων πίστευαν ότι μπορούσαν να γνωρίσουν καλύτερα το Θεό. Οι Θεουργίες αποτέλεσαν τη βάση των διεργασιών που αργότερα ονομάστηκαν με ένα όνομα, Αλχημεία.

Η συμβολή των ορφικών στην εξέλιξη της Αστρολογίας

Παλιότεροι μελετητές θεωρούσαν ότι η Αστρολογία γεννήθηκε στη Χαλδαία και παραλήφθηκε από τους αρχαίους Έλληνες την κλασσική εποχή. Πιο πρόσφατες μελέτες ωστόσο και κυρίως του Κωνσταντίνου Χασάπη δείχνουν ότι οι ορφικοί ύμνοι έχουν αστρονομικές αναφορές που ανάγονται τόσο πίσω όσο το 1600 π.χ.

Η συμβολή των αρχαίων Αιγυπτίων στην ιστορία της Αστρολογίας

Αν και δεν υπάρχουν συγκεκριμένες αναφορές για αρχαίους αιγύπτιους αστρολόγους, αναφορά γίνεται στον Ερμή τον Τρισμέγιστο, πρόσωπο εν μέρει μυθολογικό και εν μέρει ιστορικό, που λέγεται ότι έζησε το 19ο αιώνας π.Χ. την εποχή του φαραώ Σέσωστρι του Β’. Στον Ερμή τον Τρισμέγιστο αποδίδεται η εισαγωγή της έννοιας του τριαδικού Θεού καθώς και η φράση «όπως επάνω έτσι και κάτω» που είναι βασική για την αστρολογική θεωρία και ομοιάζει στη σύγχρονη ψυχαναλυτική θεωρία του συγχρονισμού.

Δεν υπάρχουν σχόλια: